گروه خبري : آخرین مقالات
تاريخ انتشار : 1397/02/18 - 13:51
كد :2

کودهای حیوانی ، تاثير کود حیوانی در خاک

در حقیقت این کود از فضولات حیوانات تهیه می‌شود که بیشتر از کود گوسفند و گاو و اسب و یا مرغ تشگیل و

کود حیوانی چیست

در حقیقت این کود از فضولات حیوانات تهیه می‌شود که بیشتر از کود گوسفند و گاو و اسب و یا مرغ تشکیل می‌شود . کود حیوانی به علت دارا بودن حجم وسیعی از مود آلی و غذایی باقی مانده که برای غنای خاک بسیار مفید می‌باشد در طول تاریخ همواره مورد توجه کشاورزان بوده است .
کود انسانی نیز در رده کودهای حیوانی به حساب می‌آید!

کودهاي حيواني و مصرف آن در کشاورزی

تاثير کود حیوانی در خاک

– ظرفيت نگهداري اب در خاک را  افزايش ميدهد . که اين امر در مواقع کم ابي کمک شاياني خواهد نمود .
– نفوپذيري اب در خاک را بهبود مي بخشد .
– کود حیوانی اب درون خاک را بنحوي با ذرات خاک متصل نمود و از تبخیر و نفوذ آن جلوگيري کرده و اماده براي جذب گياه می سازد و همين امر سبب جلوگيري از فرسايش نيز ميگردد .
– کود حیوانی عمليات زراعي را اسان نموده و زمین را براي گاو رو نمودن بهبود میبخشد  .
– کود حیوانی در خاکهاي شني سبب اتصال بهتر ذرات در خاک گشته و در خاکهاي رسي سبب افزايش پروزيته و نفوذپذيري خاک ميگردد .
– کودهاي حيواني بعلت داشتن ماده الي سبب بهبود هوادهي خاک ميگردند کودهاي حيواني کربن دي اکسيد و اسيدهاي الي و مواد غذايي موجود در خاک را اماده براي جذب گياه مينمايد .
– ميزان جذب حرارت در خاک تيره بيشتر از خاکهاي روشن بوده و بهمين لحاظ کودهاي حيواني کمک زيادي در گرم شدن زمين و نهايتاً رشد بيشتر گياه ميگردد .
– کود حیوانی قدري خاصيت قليائي دارد که بمرور با مصرف کودهاي حيواني PH خاک افزايش ميابد .
– کود حیوانی باعث افزايش ميکرو اورگانيسم گردیده و باعث افزايش فعاليت بيولوژيکي خاک ميگردد

اهميت کودهاي حيواني در ميزان توليد محصول

همانطوريکه قبلاً نيز اشاره شد تاثير کودهاي حيواني چه بر روي خاکهاي زراعي و چه به لحاظ داشتن مواد مغذي يک کود با ارزش ميباشد . در اغلب مواقع اثرات مثبت کودهاي حيواني را در افزايش توليد محصول محرز است .
چه در موسسه تحقيقات خاک و اب و چه در ساير مراکز تحقيقاتي در خارج کشور موارد ياد شده بالا به اثبات رسيده است .
اثرات مفيد کودهاي حيواني ظرف 4-3 سال از بين خواهد رفت . ازمايشاتي که در اين مورد صورت گرفته اثرات کودهاي حيواني بميزان 40 تن در هکتار مدت 4 سال در افزايش گندم نقش داشته است .

تخمير کودهاي حيواني

کودي که در طويله موجود است نمي توان روزانه انرا خارج کرده به سر مزرعه برد . چراکه بايستي مدتي بشکل مناسبي نگهداري تا توسط باکتريهاي هوازي و بي هوازي تخمير گردند . در شرايطي کودها ، توسط باکتريهاي هوازي و با توليد گرما ی 60 تا 70 درجه باعث تجزيه مواد الي داخل ان ميگردند و حتي قوه نامیه بذور علوفه هرز در این درجه حرارت از بين رفته و تا حد زيادي بيماريهاي احتمالي در داخل ان بي اثر خواهند شد . چنانچه کودهاي دپو شده فشرده شده و هواي داخل ان جايش را به CO2 بدهند تحت تاثير باکتريهاي بي هوازي تخمير شده ، که حرارت داخل کودهاي حيواني کاهش خواهند يافت در مرحله تخمير تغييرات شيميائي عمده اي در داخل کود حيواني صورت خواهد گرفت که خلاصه اي از ان ذيلاً اورده شده است

ميزان مصرف کود حيواني

بطور کلي جهت تعيين مقدار کود حيواني به فاکتورهايي نظير ماده الي خاک ، نوع گياه مورد کشت ، بافت خاک ، ميزان باران بايد توجه داشت . مثلاً براي خاکهائي که از لحاظ ماده الي فقير باشند بايد ميزان کود حیوانی زيادتر مصرف نمود . از طرفي خاکهائيکه داراي بافت سبک هستند نسبت به خاکهاي سنگين مصرف کود حيواني بيشتر خواهد بود و يا در مناطقي که داراي باران زيادي باشند مصرف کود زيادتر خواهد شد . نياز گياهان به کود حيواني متفاوت خواهد بود . مثلا نياز غلات به کودهاي حيواني نسبت به گياهان وجيني متفاوت خواهد بود .

از بين رفتن کودهاي حيواني

در داخل طويله و يا بعد از خارج نمودن کود از طويله چنانچه رعايت اصول در نگهداري ان نشود انتقال به مزرعه قسمت عمده ان از بين خواهد رفت . بنابراين از زمان توليد تا انتقال به مزرعه از راههاي مختلفي خاصيت اين کودها بشرح زير از بين خواهد رفت .

البته در از بين رفتن مايعات داخل کودهاي حيواني به تنهائي نبوده بلکه مواد غذائي قابل حل در آب نيز بهمراه اين مايعات از بين خواهد رفت . يعني ازت ، فسفر ، پتاس نيز بهدر خواهد رفت . از طرفي مواد آلي قابل حل نيز به ميزان قابل توجه اي کاهش خواهد يافت . و اين موضوع رنک مايعاتي است که در زهکش و دپو اين کودها ملاحظه ميشود.

نگهداري مناسب کودهاي حيواني در يکجا

براي جلوگيري از هدر رفت بهر نحوي که ممکن است کودها را يکجا دپو نموده و بشکل مناسبي براي تخمير آماده نمائيم . براي اينکار موارد زير عمده و ضروريست .


الف – کودها در محل نگهداري، فشرده شوند  .

ب – باندازه کافي در دپو و نگهداري کودها رطوبت وجود داشته باشد .

ج – نگهداري کود بايستي در حد مقدورات در فضاي سرپوشيده و يا در جريان حرکت هوا قرار داشته باشد .

د – جابجائي کودهاي دپو شده صورت نگيرد . اين چهار مورد از موارد عمده اي است که بايستي بکار گرفته شود.


يکي از راههاي جلوگيري از هدررفت که در بعضي از دامداريهاي بآسانی قابل تاٌمین است   مواد زير بستر حيوانات در کف بستر طويله ها است  گه کاملاً با پاهاي حيوانات مخلوط و فشرده خواهند شد . در اين روش بميزان زيادي مواد مورد مصرف بستر بکار گرفته شود .

نحوه ، ميزان  و زمان مصرف کودهاي حيواني در مزرعه

زمان ، شکل و مقدار مصرف کود در زمين با خصوصيات فيزيکي و شيميائي خاک و نوع گياه شرايط اقليمي و نوع کودهاي مصرفي متفاوت خواهد بود .